^Powrót na górę

foto1 foto2 foto3 foto4 foto5
foto5

News

26 września w Galerii Sztuki Współczesnej „Elektrownia” odbyła się gala jubileuszowa z okazji 40-lecia Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi.

Nieprzypadkowo uroczystość została zaplanowana na dzień 26 września, bowiem w przeddzień obchodzony był ogólnopolski Dzień Regionalisty. Na widowni zasiadło grono znakomitych gości, a wśród nich senator Beata Małecka-Libera, posłowie na Sejm RP: Barbara Dolniak, Mateusz Bochenek i Rafał Adamczyk, konsul honorowy Republiki Serbii Ranko Tomović, przewodniczący Rady Powiatu Będzińskiego Jan Powałka, burmistrz Czeladzi Zbigniew Szaleniec, który objął patronat honorowy nad uroczystością, przewodniczący Rady Miejskiej Dominik Penar, wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Marcin Gadecki oraz radni Rady Miejskiej - Beata Marcinkowska i Patryk Trybulec oraz sekretarz miasta Jolanta Moćko. Przybyli także przedstawiciele włodarze miasta minionych kadencji, dyrektorzy instytucji kultury: Muzeum Saturn i Miejskiej Biblioteki Publicznej, a także Miejskiego Zarządu Gospodarki Komunalnej, jednostek oświatowych oraz Polskiego Związku Filatelistów i Zarządu Wojewódzkiego Związku Kombatantów RPiBWP, czeladzkich stowarzyszeń i związków.

Szczególnie serdecznie prowadzący galę: Ewa Ambroży, przewodnicząca SMCz i Władysław Maciej Żymirski reprezentujący Zarząd Stowarzyszenia powitali seniorów - członków założycieli Stowarzyszenia Annę Zarębską, która już w latach 60. minionego stulecia aktywnie działała w powstałym Towarzystwie Miłośników Zagłębia Dąbrowskiego, Antoniego Krawczyka i Andrzeja Miodyńskiego.

Spotkanie otwarła artystyczna prezentacja czeladzkiej legendy "Historia Baski Egierskiej z Czeladzi" przygotowana przez młodych aktorów - uczennice i uczniów Szkoły Podstawowej nr 1. Następnie krótką historię Stowarzyszenia, która rozpoczęła się w styczniu 1983 r., zaprezentował Władysław Maciej Żymirski.

Był to także czas wręczenia Stowarzyszeniu medalu im. Rolanda Hilla - najwyższego odznaczenia przyznawanego przez Zarząd Główny Polskiego Związku Filatelistów za upowszechnianie historii Czeladzi pod postacią filatelistycznych całostek. Uroczystość była okazją do wręczenia podziękowań skierowanych do licznego grona osób wspierających działalność SMCz z burmistrzem Zbigniewem Szaleńcem na czele oraz do niezawodnych sponsorów prywatnych.

Galę zakończyły laudacje, gratulacje i życzenia, a także wiele serdecznych słów uznania pod adresem członków Stowarzyszenia.

Ostatnim akcentem uroczystości była degustacja tortu udekorowanego urodzinową "40", logo SMC i fajerwerkami, a rozmowom i wspomnieniom nie było końca...

40. urodziny Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi

Uroczyste obchody 40.lecia istnienia Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi odbędą się w dniu 26 września 2023 r. o godz. 16.30 w Galerii Sztuki Współczesnej Elektrownia przy ul. Dehnelów 45 w Czeladzi. Uroczystości  jubileuszowe Stowarzyszenia Honorowym Patronatem objął Burmistrz Miasta Czeladź Zbigniew Szaleniec.

Podczas spotkania zaprezentowane będą wydawnictwa filatelistyczne towarzyszące rocznicy:

  • kartka pocztowa beznominałowa prezentująca okładki 26 numerów "Zeszytów Czeladzkich",
  • "Mój Znaczek",
  • okolicznościowy datownik,
  • koperta.Zapraszamy członków i sympatyków naszej organizacji.

Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi laureatem Nagrody Miasta Czeladź

16 czerwca 2023 r., podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej w Kopalni Kultury, zostały wręczone Nagrody Miasta Czeladź. Wśród laureatów tego prestiżowego miejskiego wyróżnienia, przyznawanego wybitnym osobowościom życia kulturalnego i społecznego, znalazło się Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi.

W obecności władz miasta, radnych, parlamentarzystów, dyrektorów miejskich jednostek organizacyjnych, przedstawicieli organizacji pozarządowych, delegacji partnerskiego miasta Auby we Francji i wielu innych znakomitych gości, Przewodniczący Rady Miejskiej Dominik Penar i Burmistrz Miasta Czeladź Zbigniew Szaleniec wręczyli nagrodzonym przyznane wyróżnienia i ogromne bukiety kwiatów. Laureatami Nagrody Miasta Czeladź w 2023 roku zostali też Barbara Gruszka-Zych poetka, pisarka, publicystka i Polski Związek Emerytów i Rencistów Oddział w Czeladzi, który w tym roku obchodzi 60.lecie działalności.

Nowy numer "Zeszytów Czeladzkich"

Podobnie jak w latach ubiegłych, Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi  przygotowało dla pasjonatów lokalnej historii  nowy numer "Zeszytów Czeladzkich". To już 26. wydanie!

W najnowszym roczniku "Zeszytów Czeladzkich" przedstawiamy kolejne wątki z przeszłości miasta i zmian w nim zachodzących. "Zeszyty" otwiera retrospekcyjny tekst Władysława Macieja Żymirskiego, opowiadający o najważniejszej dla niego przestrzeni życiowej - czeladzkich "Blokach". Co niemiara w nim ciekawostek i refleksji na temat codzienności w tym blokowisku i jego okolicy, zabaw młodzieńczych, poznanych osób, zachowań tej mikrospołeczności. Podobnie Jerzy Zawada przywołuje obraz dawnej ulicy Ogrodowej - i znów pojawiają się niegdysiejsi mieszkańcy, wspomnienia, archiwalne zdjęcia.

W rozdziale pt. "Czas wojny, czas miłości" zamieściliśmy artykuł Bożeny Pluteckiej o Zofii Gromskiej - niezwykłej nauczycielce z Czeladzi, ofierze niemieckiego KL Auschwitz-Birnenau oraz wspomnienie Violetty Zakrzewskiej o niespełnionej miłości jej babci - piaszczanki Andzi Domagałówny do legionisty Sierioży Mirowskiego.

W tym wydaniu rozpoczęliśmy cykl zatytułowany "Nie tylko kopalniami Czeladź stała", którego zadaniem jest pokazanie Czeladzi jako liczącego się ogniwa procesu industrializacji kraju od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej. Jako pierwsze prezentujemy, liczące ponad 100 lat, Polskie Towarzystwo Geologiczne i związanych z nim wybitnych przedstawicieli polskiej i światowej nauki. Towarzystwo to  po drugiej wojnie - przez 15 lat - działało w naszym mieście, w pomieszczeniach kopalni "Saturn" - w wilii dyrektora (obecnie Muzeum Saturn) i budynku dyrekcji (obecnie Pałac Saturna - Termy Rzymskie) przy ulicy Dehnelów. W gronie wybitnych naukowców znalazł się również czeladzianin Anatol Zieliński. Tę zapomnianą historię opisała Wiesława Konopelska, która dotarła do wielu interesujących źródeł i ludzi nauki, obecnie działających w sosnowieckim oddziale Towarzystwa.

W kolejnym rozdziale przywracamy czeladzianom niezwykłą postać cenionego w środowisku artystycznym artysty malarza Jana Brodzkiego, który w międzywojniu uczył rysunków i prowadził zajęcia z wychowania technicznego w szkole podstawowej na Piaskach.  Dzięki pomocy Muzeum Zagłębia w Będzinie po raz pierwszy wydobywamy na światło dzienne kilka prac tego artysty.

Proponujemy też kolejny odcinek opowieści Władysława Macieja Żymirskiego o fotografiach jego ojca - Jerzego Żymirskiego.

W październiku 2022 roku odeszła Ilona Kuśmierka-Kocyłak - wspaniała aktorka, ceniona postać świata filmowego i teatralnego w Polsce, honorowa obywatelka Miasta Czeladź i członek naszego Stowarzyszenia, której dzieciństwo upłynęło w kamienicy przy ulicy Milowickiej 83. Pamięci Artystki publikujemy pożegnalny tekst, przypominający jej pobyt w Czeladzi w 2010 roku.

Całość dopełniamy krótkim przeglądem  przedwojennej prasy i odredakcyjnym tekstem uzupełniającym i korygującym niektóre fakty dotyczące znanej i zacnej rodziny Hercholdów, po raz pierwszy tak drobiazgowo opisane w 25 numerze "Zeszytów Czeladzkich".  

25 numer rocznika "Zeszyty Czeladzkie"

Z końcem listopada 2021 r. ukazał się 25 numer rocznika "Zeszyty Czeladzkie".

Tematem wiodącym tego wydania są dzieje znakomitej czeladzkiej rodziny - rodziny Franciszki i Romana Hercholdów, ich przodków, dzieci i wnuków. W tę, jakże fascynującą,  podróż po przeszłości wybrała się Ewa Ambroży, przewodnicząca Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi i redaktor naczelna rocznika.

Innym ważnym tematem tej edycji "Zeszytów" jest obchodzona w 2021 roku 100.rocznica urodzin Czesława Słani – twórcy ponad tysiąca znaczków pocztowych dla poczt wielu państw Europy, obydwu Ameryk, Chin, Nowej Zelandii, Poczty Watykańskiej, ONZ,  a do tego fascynującej i inspirującej osobowości. Dla Czeladzi, której jest honorowym obywatelem, owe obchody miały znaczenie szczególne. O tym artyście i czeladzkich filatelistach z Antonim Krawczykiem rozmawia Wiesława Konopelska.

Na łamach omawianego rocznika czytelnicy znajdą także wspomnienie Kazimierza Koniecznego o jego ojcu Antonim, a także o  Barbarze Kruczkowskiej, honorowym członku Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi i  prezes czeladzkiego Koła Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, a nade wszystko niestrudzonej orędowniczki ocalenia od zapomnienia "Dzieci Potulic".

Na pewno zainteresują, a może i zaskoczą czytelników zebrane przez Jerzego Zawadę ciekawostki z historii Czeladzi.

Stałą pozycją "Zeszytów Czeladzkich" stała się Historia jednej fotografii, w której Władysław Maciej Żymirski snuje refleksje o zdjęciu wykonanym przez jego ojca - Jerzego. Całość wieńczą wypisy z przedwojennej prasy zagłębiowskiej, a także artykuł z wydawanego w czasie wojny "Dziennika Porannego" poświęcony czeladzkiej specyfice językowej - "czedzeniu" i "szeplenieniu", uchodzącym wówczas wśród mieszczan za zachowanie w dobrym tonie. Wydanie publikacji sfinansowano z grantu pozyskanego od Miasta Czeladź.

Kliknij, aby pobrać aktualny numer (PDF).

Pomnik ku czci poległych w obozach koncentracyjnych i więzieniach hitlerowskich

14 czerwca 2022 roku, po renowacji został ponownie odsłonięty  pomnik zwany przez czeladzian pomnikiem oświęcimskim. Sądzimy, że warto  zapoznać się z jego historią, którą opisał pan Artur Rejdak w opracowaniu "Czeladzkie pomniki" wydanym w 2008 roku przez Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi.

Pomnik - płyta nagrobna, na rogu ulic Katowickiej i Nowopogońskiej, zawiera urnę z prochami więźniów obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Urnę z Oświęcimia do Czeladzi przywiozła sztafeta motocyklowa składająca się z 27 osób, głównie byłych więźniów i członków ich rodzin.

Pomnik został osłonięty 4 października 1947 roku przez wojewodę Aleksandra Zawadzkiego i poświęcony przez proboszcza czeladzkiej parafii ks. Józefa Sobczyńskiego. Napis na płycie opracował Teodor Jaworek a brzmi on:

1939 - 1945 BOHATEROM POLEGŁYM W OBOZACH KONCENTRACYJNYCH I WIĘZIENIACH HITLEROWSKICH ZA POLSKĘ WOLNOŚĆ I LUD

Pomnik powstał z inicjatywy ówczesnego Czeladzkiego Koła Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych, którego prezesem był Jan Hetmańczyk, a sekretarzem Władysława Nocoń. Funkcję burmistrza Czeladzi pełnił Józef Rak.

Pomnik nosi obiegową nazwę OŚWIĘCIMSKIEGO, a rocznicowe uroczystości przed nim odbywają się w dzień wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau i Czeladzi, tj. 27 stycznia. Stanął w miejscu, gdzie od 1929 roku do II wojny światowej, znajdował się  obelisk ku czci trzech żołnierzy polskich, poległych 10 marca 1919 r. obok kopalni "Saturn" w walce z Niemcami.

Księga pamiątkowa uroczystości (kronika) z odsłonięcia i poświęcenia pomnika, znajduje się w siedzibie Czeladzkiego Koła Kombatantów przy ulicy Szpitalnej. Należy nadmienić, ze w dniu odsłonięcia pomnika, na porannej mszy świętej w miejscowym kościele, został także poświęcony sztandar Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Koła Czeladź.   

Copyright 2024  Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi