13 maja obchodzony jest w Polsce Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej ustanowiony przez Sejm RP 14 listopada 2007 r. W tym roku już po raz dziesiąty przedstawiciele Stowa-rzyszenia Miłośników Czeladzi zapalili znicze przed pomnikami upamiętniającymi Polaków, w tym czeladzian, zamordowanych na Wschodzie - pod tzw. Pomnikiem katyńskim na cmentarzu parafialnym przy ul. Nowopogońskiej i Pomnikiem policjantów przed Komisariatem Policji.

Idea uczczenia czeladzian zamordowanych na Wschodzie pojawiła się w Czeladzi pod koniec ubiegłego wieku, ale niestety przez wiele lat nie mogła doczekać się realizacji. Dopiero rok 2006 przyniósł szczęśliwe zakończenie zabiegów rodzin pomordowanych. Dzięki ogromnemu zaangażowaniu grupy osób, a szczególnie ówczesnej czeladzkiej radnej - dr Anny Horzelskiej Matyji, w 2006 r. powstał Pomnik katyński. W skład społecznego komitetu budowy pomnika oprócz w/wym. weszli: Barbara Kruczkowska (Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Koło nr 1 w Czeladzi), Artur Rejdak (Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi), Jan Powałka (Stowarzyszenie Inicjatyw Kulturalnych), Iwona Sułkowska (Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Rodzina Policyjna 1939” w Katowicach). W pracach komitetu brał też udział Przewodniczący Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi - Antoni Krawczyk.

Pomnik zrealizowano ze środków finansowych Rady Ochrony Pomników Walki i Mę-czeństwa w Warszawie, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie, funduszy Miasta Czeladź oraz datków osób prywatnych. Obsługa finansowa przedsięwzięcia prowadzona była przez Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi. Projekt pomnika opracowali Krzysztof i Jan Powałkowie a wykonawcami byli Krzysztof Niemiec i Zygmunt Nocoń. Pod płytą pomnika umieszczono ziemię z cmentarza w Miednoje, przywiezioną przez córki poli-cjanta Władysława Wziątka - Alfredę, Wiesławę i Lidię Wziątek, listę rozstrzelanych policjan-tów i oficerów Wojska Polskiego oraz akt erekcyjny dotyczący idei powstania i budowy Pomnika Katyńskiego.

Odsłonięcie pomnika odbyło się 6 czerwca 2006 r. a dokonali go Śląski Komendant Policji oraz najbliżsi zamordowanych w Twerze czeladzkich policjantów: córka Alfreda Wziątek i syn Bogdan Stradowski. Pomnik poświecił ks. bp Adam Śmigielski - ordynariusz diecezji sosnowieckiej, w obecności kapelanów policyjnych i czeladzkiego duchowieństwa. Cześć wszystkim poległym oddała Kompania Honorowa Policji podczas Apelu Poległych i orkiestra Policji Komendy Wojewódzkiej z Katowic. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Rodzin Katyńskich, "Rodziny Policyjnej 1939 r.", Związku Sybiraków, Związku Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych - Zarząd Okręgu w Katowicach, Koła z Czeladzi, Będzina i Grodźca, przedstawiciel Wojewody Śląskiego, parlamentarzyści, władze Czeladzi, przedstawiciele starostwa powiatowego w Będzinie, Kompania Honorowa i Orkiestra Wojewódzkiej Komendy Policji z Katowic, rodziny ofiar, reprezentanci czeladzkich zakładów pracy, przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń, jednostek kulturalnych, duchowieństwo, młodzież szkolna i osoby prywatne.

Jak głosi umieszczony na pomniku napis jest on hołdem "złożonym oficerom wojska polskiego, funkcjonariuszom policji państwowej i osobom cywilnym - mieszkańcom Czeladzi zamordowanym w czasie II wojny światowej na terenie Związku Sowieckiego w Katyniu, Twerze, Charkowie i innych miejscach kaźni Narodu Polskiego".

Do chwili obecnej udało się ustalić nazwiska 22 policjantów i 15 oficerów Wojska Pol-skiego. Oto oni:

Policjanci z Komisariatu Policji Państwowej w Czeladzi: Wincenty Banaś, Michał Baran, Michał Budzisz, Paweł Chlebny, Stanisław Fonfara, Józef Jakubowski, Stanisław Jarosz, Józef Kołodziejczyk, Roman Kopeć, Zygmunt Kostrzewski, Czesław Mączyński, Stefan Ordon, Karol Stelmach, Szczepan Stradowski, Jan Urban, Władysław Wieczorek, Konrad Wiśniowski, Jan Wojtkowski, Stanisław Wójcik, Władysław Wziątek, Adam Zambrzuski, Józef Zarębski.

Oficerowie Wojska Polskiego: Zbigniew Babiński, Edward Bagiński, Wacław Borkowski, Franciszek Herchold, Stani-sław Janicki, Henryk Kalemba, Mieczysław Kowalski, Mieczysław Krakowski, Eugeniusz Kucewicz, Zbigniew Kwiatkowski, Jan Markiewicz, Franciszek Polak, Marian Szczerba, Feliks Schindel, Stanisław Walo.

Odsłonięcie tablicy - na Pomniku Katyńskim- z nazwiskami w/wym. policjantów Komi-sariatu PP i oficerów Wojska Polskiego miało miejsce 13 kwietnia 2011 r.

Na podstawie:
Artur Rejdak: Pomnik katyński [w]: Czeladzkie pomniki. Czeladź: Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi, 2008.

Fot. Archiwum Urzędu Miasta Czeladź.